Aśoka Sprawiedliwy czy Okrutny?

Kim tak naprawdę był Aśoka? Niektórzy zwą go Aśoką Sprawiedliwym, inni Okrutnym. Jak jeden człowiek może zasłużyć sobie na tak dwa przeciwstawne przydomki?

Aśoka (Asioka, Ashoka) był władcą indyjskiego imperium Maurjów. Żył w latach 304-235 p.n.e. jego rządy przypadają między 274-264 r. p.n.e. a 239-226 r. p.n.e.


Dynastę Maurjów założył dziadek Aśoki - Ćandragupta Maurja, który około 320 r. p.n.e. obalił poprzednią dynastię panującą w Maghadzie. Prowadził udaną politykę podbojów, dzięki czemu powiększył terytorium swego państwa. Stopniowo zbudował imperium, które rozciągało się na całej nizinie północnoindyjskiej.
Kolejny władca  Bindusara - ojciec Aśoki, również słynął z podbojów i okrucieństwa.

Aśoka, jako dziecko był podobno niezbyt ładny, ale inteligentny i utalentowany. Wyrósł na ambitnego, żądnego władzy i niezwykle okrutnego młodzieńca. Jeszcze jako następca tronu z sukcesem stłumił bunt w mieście Takszasila, a ojciec wysłał go jako namiestnika do dalekiej prowincji Udżadżin. Gdy jednak niepokoje w Takszasili znów dały o sobie znać, Bindusara wezwał go z powrotem.

Gdy Bidusara zmarł, Aśoka przejął tron zabijając przy tym wszystkich swoich przyrodnich braci i siostry. Przy życiu zostawił tylko młodszego brata, który pochodził ot tej samej matki - Tisidżę.
Okrucieństwo Aśoki objawiało się na każdym kroku. Pewna legenda mówi, że  gdy dowiedział się, że kochanki z królewskiego haremu zniszczyły jego ulubione drzewo, bez zastanowienia rozkazał wszystkie je spalić. W płomieniach zginęło z tego powodu podobno 500 młodych, pięknych dziewcząt. Być może to tylko legenda, żeby zaostrzyć przepaść między obecnym Aśoką, a Aśoką po przemianie.
Około 260 r.p.n.e. wojsko Aśoki zdobyło Kalingę. Była to jego ostatnia bitwa. Po tym wydarzeniu bowiem Aśoka przeszedł później wewnętrzną przemianę, zmienił swoje rządy, przekonania i swoje życie.

Władca przerwał wojny i zaczął interesować się swoimi poddanymi i ich potrzebami. Przyjął buddyzm i stał się jego gorliwym wyznawcą. Nie zabijał i nie wyrządzał już krzywdy innym. Zaczął kierować się naukami o pokoju, tolerancji i niestosowaniu przemocy.

Koło Aśoki

Za rządów Aśoki nowa religia rozwijała się i z dnia na dzień przybywało jej wyznawców. Król kierował się jej zasadami, a wyznawcy buddyzmu cieszyli się licznymi przywilejami. Władca chciał, by także jego poddani również żyli zgodnie z zasadami nauk Buddy, zalecał im zatem życzliwość wobec niewolników i sług, posłuszeństwo rodzicom, szczodrość dla przyjaciół, znajomych i krewnych oraz ascetów i braminów, niezabijanie istot żywych.
Aśoka, który kiedyś bez mrugnięcia skazywał ludzi na śmierć wydawał teraz takie rozkazy jak sadzenie drzew wzdłuż dróg, budowania schronisk dla podróżnych i chorych, hodowania leczniczych ziół, opieki nad chorymi zwierzętami.
Władca chciał stać się przyjacielem  swojego ludu. Sam mawiał: "Poleciłem, żeby w jakiejkolwiek chwili, nawet, kiedy jem, przebywam w pałacu moich żon, na spacerze, w wozie, w ogrodzie, moi posłańcy informowali mnie o problemach ludu, a ja te problemy wszędzie rozwiążę".

O ile z powodu czynów, jakich dopuszczał się w pierwszych latach swoich rządów, Aśoka zyskał przydomek Czandasioka, czyli Asioka Okrutny (podobnie jak jego ojca nazwano Amitraghatą, Rzeźnikiem Wrogów), po przemianie religijnej zyskał wśród wdzięcznych poddanych imię Dharmaasioka – Aśoka Sprawiedliwy.

Stupa Sańći zbudowana w III w.p.n.e. przez Aśokę.

Do tej pory nie wiadomo jaka była prawdziwa przyczyna tak drastycznej zmiany Aśoki. Niektórzy twierdzą, że zrozumiał swoje błędy i zaczął żałować krzywd, które wyrządził podczas licznych wojen, inni zaś uważają, że jego zmiana była propagandowym posunięciem, aby utrzymać porządek w wielkim królestwie. Ludzie próbują to sobie tłumaczyć na wiele różnych sposobów. Jedną z wersji przedstawia film Santosha Sivana z 2001 roku pt. "Aśoka", gdzie w tytułowego bohatera wcielił się Shah Rukh Khan, a towarzyszyła mu Kareena Kapoor.

Po śmierci Aśoki imperium Magadhy nie przetrwało długo. Wkrótce rozpadło się na wiele mniejszych państw, a 150 lat później znalazło się pod panowaniem konkurencyjnego imperium Andhra. 

Idź do filmu "Aśoka" (2001) -->

źródło:
www.niewiarygodne.pl
www.wikipedia.org